Trzymaj poziom
Jak utrzymać prawidłowe stężenie poziomu cholesterolu LDL i redukować ryzyko hipercholesterolemii?
Rzuć palenie
Zrezygnowanie z papierosów poprawia stężenie cholesterolu HDL, czyli „dobrego cholesterolu”. Od momentu ostatniego papierosa odnotowuje się jego duży wzrost w czasie krótszym niż trzy tygodnie2!
Zadbaj o siebie
Hipercholesterolemia może być składową obrazu klinicznego chorób takich jak niedoczynność tarczycy, czy niewydolność nerek i w takiej sytuacji wymaga leczenia choroby podstawowej3.
Bądź aktywny
Aktywność fizyczna zwiększa poziom dobrego cholesterolu (HDL) we krwi. Zaleca się 30 minut ćwiczeń dziennie– najlepszy będzie wysiłek fizyczny o umiarkowanej intensywności (np. wolna jazda na rowerze, odkurzanie, koszenie trawnika i inne prace w ogrodzie, taniec towarzyski, aerobik w wodzie)5.
Pamiętaj o wadze
Redukcja masy ciała, nawet niewielka (o 5–10% początkowej wartości), zmniejsza zaburzenia lipidowe i korzystnie wpływa na inne czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego występujące często u osób z zaburzeniami lipidowymi6.
Zbijaj cholesterol
Można rozważyć stosowanie preparatów z monakoliną K (naturalną statyna z fermentowanego czerwonego ryżu) u osób ze zwiększonym stężeniem cholesterolu w osoczu, które nie kwalifikują się do leczenia statynami, ze względu na zbyt małe całkowite ryzyko sercowo-naczyniowe7.
Kontroluj cholesterol
Niski stopień wykrywalności zaburzeń lipidowych jest jedną z przyczyn nieskuteczności leczenia.
Zaleca się rutynowe badanie lipidogramu u:
- dorosłych mężczyzn > 40 r.ż.
- kobiet > 50 r.ż. lub po menopauzie.
Wcześniejsze badanie powinny rozważyć m.in. osoby z:
- rozpoznaną chorobą układu sercowo-naczyniowego
- rozpoznaną chorobą tętnic obwodowych
- cukrzycą
- otyłością
- nadciśnieniem tętniczym
- umiarkowaną lub ciężką przewlekłą chorobą nerek1
Jedz zdrowo
Szczególny wpływ na wysokie stężenie cholesterolu LDL mają:
nasycone kwasy tłuszczowe
- tłuste mięsa i wyroby wędliniarskie
- produkty nabiałowe z dużą zawartością tłuszczu
izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych
- tłuszcze cukiernicze, frytury, margaryny twarde
- gotowe wyroby cukiernicze
- produkty typu fast food oraz zupy i sosy gotowe do szybkiego przygotowania
cholesterol pokarmowy
- żółtko jaj
- podroby i wędliny podrobowe4
Warto sięgnąć po produkty zawierające:
jedno i wielonienasycone kwasy tłuszczowe
- oliwa z oliwek pierwszego tłoczenia
- nietropikalne oleje roślinne
- ryby morskie
rozpuszczalny błonnik pokarmowy
- produkty pełnoziarniste
- nasiona roślin strączkowych
- surowe warzywa i owoce (szczególnie jabłka i owoce cytrusowe)5
sterole i stanole roślinne
- ziarno sezamowe
- pestki słonecznika
- olej kukurydziany i słonecznikowy
- żywność funkcjonalna (margaryny, jogurty, serki)4
antyoksydanty
- warzywa i owoce
Warto pamiętać o ograniczeniu soli, która zwiększa ciśnienie tętnicze krwi4.
Ważne są też techniki przygotowania żywności – smażenie może powodować nawet 3-krotne zwiększenie zawartości tłuszczu w potrawach.
- F. M. Szymański i in., Rekomendacje dotyczące leczenia dyslipidemii w Polsce — III Deklaracja Sopocka Interdyscyplinarne stanowisko grupy ekspertów wsparte przez Sekcję Farmakoterapii Sercowo-Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 200
- B. A. Forey, J. S. Fry, P. N. Lee, A. J. Thornton & K. J.Coombs, The effect of quitting smoking on HDL-cholesterol - a review based on within-subject changes, Biomarker Researchvolume 1, Article number: 26 (2013), 13.09.2013, [dostep: 13.08.2019], https://biomarkerres.biomedcentral.com/articles/10.1186/2050-7771-1-26
- Hipercholesterolemia - objawy, leczenie, leki i dieta, [dostęp: 13.08.2019], https://www.medme.pl/choroby/hipercholesterolemia,165.html
- B. Cybulska, Dieta w hipercholesterolemii. Zdrowe odżywianie pacjentów ze zwiększonym stężeniem cholesterolu całkowitego, [dostęp:13.08.2019], https://www.mp.pl/pacjent/dieta/diety/diety_w_chorobach/88067,dieta-w-hipercholesterolemii-zdrowe-odzywianie-pacjentow-ze-zwiekszonym-stezeniem-cholesterolu-całkowitego
- K. Arent-Piotrowska, Hipercholesterolemia – zmora dzisiejszych czasów. Co zrobić, by zapobiec jej konsekwencjom w świetle aktualnych zaleceń kardiologicznych, Probl Hig Epidemiol 2018, 99(2): 110-111
- A.M. Dattilo, P.M. Kris-Etherton, Effects of weight reduction on blood lipids and lipoproteins: a meta-analysis, Am J Clin Nutr, 1992; 56: 320–328
- Wytyczne ESC/EAS dotyczące leczenia zaburzeń lipidowych w 2016 roku ,Wytyczne Kardiologia Polska 2016; 74, 11: 1264
Niniejszy serwis poświęcony jest tematyce zdrowego stylu życia oraz zdrowia, jednakże ma on jedynie charakter edukacyjny i informacje dotyczące produktów opisanych w serwisie nie mogą zastąpić porady lekarza lub innego wykwalifikowanego specjalisty, w związku z czym nie ponosimy odpowiedzialności wynikającej z zastosowania informacji zamieszczonych w serwisie i nie gwarantujemy wyników zastosowania produktów i porad/informacji. Szczegółowe informacje o warunkach korzystania z serwisu znajdują się tutaj.