Normy cholesterolu
Prawidłowy poziom cholesterolu powinien być ustalony przez lekarza indywidualnie dla każdego pacjenta w zależności od występujących u niego chorób i innych obciążeń zdrowotnych – ogólnego ryzyka sercowo-naczyniowego1,2,3.
Cholesterol całkowity (TC)
< 190 mg/dl
(wartości idealne < 155 mg/dl)
LDL-cholesterol
norma zależy od ryzyka sercowo-naczyniowego*
| ryzyko bardzo duże | < 55 mg/dl |
| ryzyko duże | < 70 mg/dl |
| ryzyko umiarkowane | < 100 mg/dl |
| ryzyko małe | < 116 mg/dl |
HDL - cholesterol
| kobiety | > 50 mg/dl |
| mężczyźni | > 40 mg/dl |
Triglicerydy (TG)
< 150 mg/dl
*u niektórych osób właściwy dla nich poziom LDL- cholesterolu może być ustalany indywidualnie przez lekarza
Tradycyjnie do oznaczeń lipidów zaleca się pobieranie krwi na czczo2.
CHOLESTEROL
Jest niezbędny do wytwarzania hormonów płciowych, nadnerczowych, witaminy D3 oraz kwasów żółciowych. Jest również składnikiem błony komórkowej wszystkich komórek naszego organizmu.
Jednak nadmiar cholesterolu jest szkodliwy – sprzyja rozwojowi miażdżycy tętnic i może prowadzić do zawału serca czy udaru niedokrwienny mózgu+.
LDL - cholesterol
Bierze udział w transporcie cholesterolu z wątroby do mięśni. Powoduje odkładanie cząsteczek cholesterolu w tętnicach, powodując rozwój miażdżycy3.
HDL - cholesterol
Bierze udział w transporcie cholesterolu z tkanek obwodowych do wątroby, gdzie ulega on zmetabolizowaniu. Duże stężenie cholesterolu HDL zmniejsza ryzyko sercowo-naczyniowe3.
Triglicerydy
Stanowią podstawowy składnik tkanki tłuszczowej będącej rezerwuarem energii. Zwiększone stężenie triglicerydów jest czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych3.
Jakie czynniki wpływają na ryzyko sercowo - naczyniowe2?
- przebyty zawał serca, udar mózgu, przemijający atak niedokrwienny, choroba tętnic obwodowych
- cukrzyca
- hipercholesterolemia rodzinna
- znacznie nasilone pojedyncze czynniki ryzyka, w szczególności stężenie cholesterolu całkowitego (TC) >8 mmol/l (>310 mg/dl) i cholesterolu LDL (LDL C) >4,9 mmol/l (>190 mg/dl) lub ciśnienie tętnicze ≥180/110 mm Hg
- przewlekła choroba nerek
- starszy wiek
- otyłość
- brak aktywności fizycznej
- palenie tytoniu
- stres psychospołeczny
- przedwczesna choroba układu sercowonaczyniowego w wywiadzie rodzinnym (mężczyźni: <55. r.ż., kobiety: <60. r.ż.)
- migotanie przedsionków
- zespół obturacyjnego bezdechu sennego
- niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby
1. Rekomendacje dotyczące leczenia dyslipidemii w Polsce — III Deklaracja Sopocka Interdyscyplinarne stanowisko grupy ekspertów wsparte przez Sekcję Farmakoterapii Sercowo- -Naczyniowej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Choroby Serca i Naczyń 2018, tom 15, nr 4, 199–210
2. Wytyczne ESC/EAS dotyczące postępowania w dyslipidemiach: jak dzięki leczeniu zaburzeń lipidowych obniżyć ryzyko sercowo‑naczyniowe (2019), Zeszyty edukacyjne. kardiologia Polska 3/2020
3. https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/hipercholesterolemia/103924,cholesterol-i-triglicerydy-panel-lipidowy, dostęp 01.07.2021
4. System oceny ryzyka sercowo-naczyniowego dla populacji Polski - Pol-SCORE 2015, https://www.researchgate.net/publication/292987141
